De eenvoudigste manier om iets over een land te leren is nog steeds door er over te lezen. Als je ‘Bulgarije’ intikt in een zoekmachine krijg je een onverteerbare hoeveelheid informatie tot je beschikking; van statistische informatie zoals inwonertal, oppervlakte enzovoort, tot politieke informatie over de regering, de president etc. En daar houd het natuurlijk niet op. Je kunt maanden blijven lezen over een land door alleen de naam in te tikken. Wil je nóg uitgebreider willen inlezen over Bulgarije, tik dan de Engelse naam in: Bulgaria.
Wat mij zelf handig leek in verband met een vakantie en eerste kennismaking, is een reisgids. Vele ouderen kennen ze wel van de ANWB. Voordat we navigatiesystemen en internet hadden was een reisgids en een goede wegenkaart eigenlijk onontbeerlijk. Vandaag de dag denken mensen dat alleen een navigatie wel genoeg is, want die brengt je overal. Niet in Bulgarije, kan ik inmiddels uit ervaring vertellen! Mijn navigatie deelde iedere keer mee dat de route informatie naar mijn bestemming beperkt was, maar daarover later meer.
/company_164/1178654.jpg)
Je kunt nog steeds mooie reisgidsen kopen, en ik raad eenieder aan om dat ook te doen als je ergens heen gaat om iets te zien. Vaak staan er in reisgidsen toch net even andere dingen dan dat je op het internet vindt.
Andere bronnen die natuurlijk héél handig zijn als je een reis plant, zijn Google Maps en Facebook. Op Google Maps kun je heel veel informatie vinden, zeker met behulp van ‘Streetview’, de camera die rondrijd op een autodak. Helaas geldt hier ook weer dat de mogelijkheden in Bulgarije gelimiteerd zijn: Lang niet alle wegen zijn met Streetview te zien.
Op Facebook kun je zoeken naar groepen die voor en door landgenoten beheerd worden, ook hier weer gewoon ‘Bulgarije’ intikken in de zoekfunctie van Facebook. En ook voor deze tip geldt dat je véél meer vindt als je in het Engels zoekt. Ik ben van heel veel Facebook groepen lid geworden en zo heel veel mensen leren kennen (nou ja, een beetje leren kennen). Een aantal van die contacten heb ik daadwerkelijk gebruikt bij mijn eerste bezoek aan Bulgarije omdat het heel leerzaam is om de ervaringen van anderen te horen, en wat mij betreft gaat dat een heel stuk gemakkelijker ‘face to face’, dan via berichtjes op Facebook of aanverwante social media.
Natuurlijk deed mijn vrouw precies hetzelfde; ook zij ging zich inlezen over Bulgarije, en ook zij werd lid van fora op social media. Het verschil is dat zij Russisch spreekt en op Russische social media leest (zeg maar het Russische equivalent van Facebook), en dat geeft toch een andere invalshoek dan het west-Europees perspectief. Het werd al snel duidelijk dat er een aanzienlijke Russische gemeenschap bestaat in Bulgarije. De vorming van deze gemeenschap gaat terug naar de tijd dat de Russen de Bulgaren te hulp schoten om de Ottomanen (Turken) te verdrijven van het Bulgaarse grondgebied in 1878. Sindsdien zijn de Russen altijd welkom geweest en gebleven in Bulgarije. Ook het latere lidmaatschap van de Sovjet Unie heeft bijgedragen aan de toch al sterke band met de Russen. Wat we ook ontdekten is dat Russen om dezelfde redenen naar Bulgarije emigreerden als west-Europeanen: Het was er ook voor Russen uit de grote steden in verhouding goedkoop leven. Veel Russen wonen aan de kust omdat aan zee wonen in Rusland in verhouding erg duur is en daarom wordt geassocieerd met luxe. Een plaats als Pomorie bijvoorbeeld, heeft een hele Russische wijk, met eigen winkels en voorzieningen. Dat goedkope leven is de laatste jaren alleen niet meer zo goedkoop als in voorgaande jaren; de Roebel is sterk in waarde gedaald, en veel Russische pensionado’s zien zich gedwongen om terug naar Rusland te verhuizen. Nu blijkt helaas dat hun appartementen moeilijk te verkopen zijn omdat de kwaliteit vaak te wensen overlaat en de vraagprijzen in verhouding te hoog zijn. Ja, zo leer je nog eens wat van die social media. Eén ander aspect waar mijn vrouw veel over las in de Russische social media, zijn de Roma (zigeuners); er wordt veel gewaarschuwd om goed uit te kijken waar je onroerend goed koopt omdat die Roma je het leven behoorlijk zuur kunnen maken. Die informatievoorziening ging zelfs zó ver dat mijn vrouw mij een file stuurde met het verzoek of ik die even kon printen op mijn werk. Het bleek een ellenlange Exelsheet te zijn met demografische data van nagenoeg ieder dorp en iedere stad in Bulgarije. Hier was precies te lezen hoeveel Bulgaren er woonden, hoeveel Turken, hoeveel Roma en hoeveel inwoners met andere etniciteit (veelal Russen). Discriminatie, politieke correctheid?, Russen hebben er weinig boodschap aan! Overigens lees ik ook met regelmaat opmerkingen over Roma in Nederlands- en Engelstalige social media, en ook mijn Bulgaarse collega’s waarschuwen er voor. Het mag duidelijk zijn dat de grootste etnische groepering slecht geïntegreerd is in Bulgarije. Het valt buiten het doel van mijn blog om hier heel diep op in te gaan, maar laat ik het er bij houden dat er in zijn algemeenheid wrijving bestaat tussen de Bulgaren en de Roma, en dat de problemen niet op korte termijn opgelost zullen worden. Er zal best wel een grond van waarheid in zitten dat de Roma veelal in armoede leven en dat dat gevolgen heeft voor hoe ze proberen rond te komen. Gelukkig lees ik ook vaak genoeg dat mensen de kritiek in de praktijk niet herkennen en dat Roma vreedzaam samenleven met de rest van de bevolking in het dorp of de stad. Het kan van plaats tot plaats verschillen.
Mijn volgende blog gaat over mijn eerste trip naar Bulgarije. Blijf lezen!